Henry Ford, urodzony w 1863 roku w Dearborn w Michigan, w wieku 13 lat porzucił szkołę, aby podjąć pracę przy obsłudze i naprawie maszyn przemysłowych w Detroit. W roku 1879 powrócił na rodzinną farmę i obsługiwał maszyny parowe w Westinghouse Engine Company. Następnie w roku 1891 raz jeszcze wyjechał do Detroit, gdzie pracował w zakładach Edisona.

Jego marzenia o skonstruowaniu pojazdu z własnym napędem ziściły się w roku 1893, kiedy skonstruował silnik benzynowy, a w 1896 roku prototyp samochodu nazywany „quadricycle”, czyli „czterokołowiec”. Wreszcie w roku 1899 Ford założył Detroit Automobile Company, którą później przemianowano na Henry Ford Company.

Różnice zdań wśród udziałowców doprowadziły w roku 1902 do odejścia Forda z firmy, jednak jako powszechnie znany konstruktor i kierowca samochodów wyścigowych zdołał przyciągnąć uwagę inwestorów i w roku 1903 założył Ford Motor Company. Dążenia Forda do zbudowania samochodu w średniej cenie kłóciły się jednak z poglądami inwestorów, którzy w roku 1906 sprzedali swój pakiet akcji. W rezultacie Ford stał się głównym udziałowcem i prezesem spółki. Wtedy też zainicjował program żywiołowej ekspansji.

Jako pierwszy w roku 1908 pojawił się na rynku klasyczny ford model T

Jednak jego cena – 850 dolarów, była za wysoka dla wielu potencjalnych nabywców. Koncentrując się na produkcji tego jedynego modelu i wprowadzając proces produkcji seryjnej, na który składały się między innymi taśmy produkcyjne i linie montażowe, Henry Ford zdołał zredukować czas produkcji jednego egzemplarza samochodu z 782 minut w roku 1912 do 93 minut w 1914. W roku 1913 z linii produkcyjnej zjechało 250 tysięcy fordów sprzedawanych po bezprecedensowo niskiej cenie 500 dolarów każdy (w 1915 było to już tylko 390 dolarów, a w 1925 jedyne 290 dolarów). W roku 1914 dochody firmy były już tak wielkie, że Ford zdecydował podzielić się nimi z robotnikami, płacąc im minimum 5 dolarów dziennie (standardowa stawka wynosiła wtedy 2,34 dolara) i skracając dzień pracy z 9 do 8 godzin.

W 1911 roku Ford wygrał precedensowy proces ze Stowarzyszeniem Licencjonowanych Producentów Samochodów.

Uważano go powszechnie za modelowego pracodawcę. Jako pacyfista w latach 1915-1916 wybrał się na wyczarterowanym parowcu nazywanym „Statek pokoju” w podróż do Europy, bezskutecznie usiłując doprowadzić do przerwania działań wojennych. Kiedy w roku 1917 USA przystąpiły do wojny, mimo swych poglądów, przestawił produkcję na potrzeby wojska. Ford z determinacją usiłował kontynuować agresywną ekspansję, jednak akcjonariusze, John i Horace Dodge, wytoczyli mu proces, pragnąc doprowadzić do zakazu wykorzystywania dochodów firmy w tym celu.

ford historia rewolucja

W roku 1917 sąd zdecydował, że akcjonariuszom należy wypłacać dywidendy. Ford postawił jednak na swoim, wykupując w roku 1919 pozostałych akcjonariuszy, tak że wszystkie akcje firmy przypadły członkom jego rodziny, a jego syn, Edsel został prezesem spółki. W roku 1922 Henry Ford wykupił Lincoln Motor Company, produkując wciąż swój model T. W roku 1927 po zakończeniu produkcji, łączna sprzedaż wynosiła 15 milionów sztuk tego samochodu, co stanowiło połowę liczby wszystkich samochodów na świecie. W latach 20-tych Ford wciąż wprowadzał nowatorskie rozwiązania do procesu produkcyjnego: żeby kontrolować dostawy surowców, nabył plantację kauczuku, sadził lasy, kupował kopalnie i huty stali oraz szkła, a także frachtowce. W roku 1926 powiększył ofertę firmy o trzysilnikowe samoloty.

Jednakże postępy czynione przez konkurentów, takich jak Chrysler czy General Motors sprawiły, że ford model T stawał się przestarzały.

W roku 1926 Ford był zmuszony zrezygnować ze stosowania reguły, że jego samochody muszą być produkowane wyłącznie w czarnym kolorze. W roku 1927 w nowej fabryce w River Rouge do produkcji wszedł model A, a w roku 1929 stał się już on rynkowym przebojem.

Wielki kryzys z lat 1929-1933 okazał się dla Forda bardzo dotkliwy

Załamała się sprzedaż, nastąpiły redukcje płac, zwolnienia pracowników, zrezygnowano z produkcji lotniczej. Nawet pojawienie się modelu V-8 w roku 1932 nie zdołało powstrzymać spadku dochodów. Ford uparcie sprzeciwiał się wprowadzeniu usprawnień technicznych, nie zastosował się także do ustaw wprowadzanych przez rząd w celu przeciwdziałania skutkom kryzysu, obawiając się, że będzie zmuszony poddać się presji związków zawodowych.

Politykę taką prowadził aż do roku 1941, kiedy musiał podporządkować się zaleceniom ustaw, aby móc otrzymać zamówienia na produkcję dla wojska. Choć w trakcie II wojny światowej nie zmienił swych pacyfistycznych poglądów, w jego fabrykach znowu powstawał sprzęt na potrzeby wojska. W roku 1943 zmarł syn Edsel, a Ford znów stanął na czele swego przedsiębiorstwa, jednak w tym czasie był już stary i schorowany. W roku 1945 prezesem został jego wnuk, Henry Ford II, któremu po śmierci dziadka w roku 1947 udało się przywrócić świetność firmy.

Henry Ford był postacią niejednoznaczną: chociaż był geniuszem, był autokratą i dogmatykiem. W latach 30-tych posądzono go o sympatie profaszystowskie. Jednak był także hojnym filantropem – w roku 1936 założył Fundację Forda, która zajęła 11 miejsce na świecie w rankingu prywatnych instytucji charytatywnych (dane za 2016 rok).

Poprzedni artykułPodstawowe pojęcia diagnostyki technicznej pojazdu samochodowego
Następny artykułProblemy z klimatyzacją w aucie? Mamy rozwiązanie!